Przepływ ciepła przez dach jest zgodny z prawami fizyki (ogrzane powietrze unosi się), dlatego przez tę przegrodę ciepło „chętniej” się wydostaje niż przez inne. Z punktu widzenia strat ciepła dach jest więc dosyć istotną przegrodą w budynku.
Współczynniki przejmowania ciepła na powierzchniach przegród poziomych przy takim kierunku przepływu ciepła są wyższe. To zjawisko uwzględniają także przepisy budowlane – wymaga się, aby minimalne (graniczne) wartości współczynnika przenikania ciepła U dla dachów były niższe niż dla ścian i innych przegród budynku. Bardziej istotna niż w przypadku pozostałych przegród jest również szczelność dachu, gdyż ciśnienie powietrza pod połacią od strony wnętrza jest wyższe niż przy innych przegrodach i łatwiej może się ono wydostać przez każdą szczelinę.
W domu jednorodzinnym przez dach lub strop poddasza może uciekać od 10 do nawet 30% ciepła. Najwięcej w domach parterowych z dużymi skomplikowanymi dachami. Mniejsze straty są w wysokich budynkach wielorodzinnych. Od jakości ocieplenia dachu będzie zatem w dużym stopniu zależeć standard energetyczny budynku.

Jak ocieplić dach?
Aby dach charakteryzował się współczynnikiem przenikania ciepła U nieprzekraczającym 0,15 W/(m2.K), wystarczy zastosować izolację grubości 26 cm ułożoną w połaciach dachu
oraz w stropodachu, które się znajdują nad ogrzewanymi pomieszczeniami mieszkalnymi. To o 6 cm więcej niż obecnie wymagane minimum (by spełnić warunek U ≤ 0,20 W/(m2.K)).
Jeśli poddasze jest nieużytkowym strychem, w połaciach można nie układać izolacji cieplnej.
Należy jednak zaizolować termicznie strop pod poddaszem. Aby miał odpowiedni współczynnik U, ocieplenie powinno mieć grubość około 22 cm (także o 6 cm więcej niż obecnie). Te wyliczenia są szacunkowe – z uwzględnieniem parametrów popularnych dziś materiałów termoizolacyjnych. Można się spodziewać, że do roku 2021 bardziej dostępne cenowo i powszechnie stosowane będą materiały o lepszej izolacyjności, czyli o niższym współczynniku przewodzenia ciepła.

Izolacja przyszłości
Bez konieczności zmiany grubości izolacji cieplnej da się spełnić wymagania, które będą obowiązywały od 2021 r., zastępując materiał izolacyjny o λ = 0,036 W/(m.K) takim o λ = 0,024 W/(m.K).
Materiały o tych lepszych parametrach są już powszechnie dostępne na naszym rynku. Trzeba jednak uważać na mostki termiczne. W domach energooszczędnych, o wysokim standardzie ochrony cieplnej przegród, ich unikanie jest szczególnie ważne. Wpływ mostków termicznych na przegrodę trzeba uwzględniać w obliczeniach strat ciepła. Do sprawdzenia, czy zrobiło się to poprawnie, służą programy do modelowania numerycznego detali
budowlanych. Jeśli mostki źle się uwzględni w obliczeniach albo nie uwzględni się ich w ogóle, rzeczywiste straty ciepła mogą być od kilku do kilkunastu procent wyższe.

Zapewnienie szczelności
Nieszczelna struktura dachu powoduje nadmierną infiltrację powietrza wentylacyjnego
do wnętrza budynku. Trzeba je podgrzać, żeby uzyskać wymagane parametry pomieszczeń, a to generuje dodatkowe koszty. Niestety, właściwie nie spotyka się w projektach budowlanych rozdziałów poświęconych zapewnieniu szczelności powietrznej budynków. To, że po wbudowaniu materiałów w połać dachową wszystkie do siebie przylegają, nie zapewnienia jej szczelności powietrznej. Aby zapobiec nieszczelnościom, folię
paroizolacyjną, zamiast mocować mechanicznie, można kleić. Trzeba też dokładnie połączyć ją na wszystkich zakładach arkuszy. Gdy zamiast folii wykorzystuje się płyty drewnopochodne, ważne, by styki między nimi uszczelnić taśmą. W ten sam sposób trzeba zabezpieczyć styki płyt z elementami konstrukcyjnymi.

Ocieplenie dachu płaskiego
Wykonuje się je przez ułożenie warstwy izolacji o grubości 20-30 cm na istniejącym dachu i pokrycie jej warstwą wyprawy (zabezpieczenia) w postaci papy lub folii dachowej. Niezwykle istotna jest szczelność instalacji. W budynkach z dachem o konstrukcji drewnianej, z ogrzewanym poddaszem użytkowym, ocieplamy dach od spodu konstrukcji, czyli od strony poddasza. Ocieplenie składa się wtedy z izolacji, warstw odpowiedniej folii i obudowy np. z płyt suchego tynku. W przypadku, gdy poddasze nie jest ogrzewane ocieplenie układa się na jego podłodze.

Źródło: Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Centrum UNEP/GRID-Warszawa.